"Kitap-lık" dergisi

Borges
Sayı: 127 / Mayıs 2009

Edebiyat dergisinin “gündem”le ilişkisi nasıl olmalı? Geçmişi olan, uzun bir konu… “Gündem”le demek istenen ne, ona bakmalı. Soru eşelendiğinde, süreli yayınlardan beklenen güncelliğin konu edildiği anlaşılıyor.

Peki, edebiyat dergisi güncelliği nasıl sağlar? Sözgelimi elinizdeki bu dergiye bakarak bir güncellik değerlendirmesi yapabilir miyiz? Nasıl bir güncelliktir sözünü edeceğimiz? Bir gazetenin, haber dergisinin güncelliğine benzer mi?

Sorular sıralandıkça yahut yanıtlandıkça “Nasıl bir edebiyat?” sorusuyla karşılaşırız. Demek bu da bir edebiyat konusu... Günümüzde iyice bir edebiyat konusu üstelik...

İyi bir öykü okumanın, yeni bir şair beğenmenin ötesinde, bir edebiyat dergisinden neler umulur? Kitap-lık üstünden gidersek, direk savaşı, kıyımı konu etmek yerine yüzyılın bir şairini, René Char’ı yakından tanıtmak, onun yaşayışını gündeme getirmek anlamlıdır.

Ancak anlayışlar ters düşer çoğunlukla. Yakınlarda bir savaş çıkar, bir bakarsınız yazarlar seferberlik ilan etmiş: Borazan meraklısı çok ya, işitmeyenler de “asker kaçağı”… Kimi zaman da, çıktığı yerde kökleri olan bir tartışma, bir kavram “dondurulmuş ürün” biçiminde gelir, suyunun suyuna büyük bir açlıkla kaşık çalınır. Kimse bir şey anlamadan uçup gider o konu sonra. Futbol kulüplerine ünlü yabancı futbolcuların geliş gidişine benzer, konuların açılıp kapanması.

Güncelin edebiyatı revaçta bugün, roman söz konusuysa... Edebiyatın toplumsal, siyasal, kültürel konularla ilişkisi değil sorun, kalıcı değeri. Yeni bir düşüncenin sözün inceliklerinde filizlenmesi, özgün bir dilin boy atması, bir duygunun üstüne yepyeni bir ışığın düşmesi... Öyle mi? Roman, eli klavyeye gidenin, ancak iki sözü bir araya getirenin çiziktiriverdiği oldu da edebiyatın uzağında bir yerlere savruldu: Önce Ekmekler Bozuldu (1946) dediydi Oktay Akbal, “Önce romanlar bozuldu” demeli şimdi de.

Edebiyat dergilerinin bir ayağı şiirde, bir ayağı öyküde... Önceleri romanın da sorunları işlenir, tartışılırdı dergilerde, yıllıklarda. Masaya yatırılıp didiklenir, açımlanırdı romanlar. Artık romancının söyleşisiyle fotoğrafı yetiyor herkese. Neden?

Caliban’lar şölen kuruyor ya, güncel roman gündeme oturup tecimsel değer kazanıyor ya, Prospero’lar okumamış, kimin umurunda!

Murat Yalçın



İçindekiler:

RÜZGÂR GÜLÜ
Sina Akyol, Âlim Kahraman, Ertuğ Uçar, Tuna Kargılı, Ahmet Tetik, Nezihe Meriç, Turgut Yüksel


ŞİİR
Ebubekir Eroğlu - Kayıp El Yazması
Mahir Öztaş - Bir Denize Çekilmek
Mehmet Yaşın - Mısır Gecesi
Ömer Erdem - nar bülbülü - ateş kovası
İrfan Yıldız - Süvari
Ömer Aksay - Umarsız Dualar
Cem Uzungüneş - Şehrin Sokaklarında Yalnız Yürüyen At - (Üç) Haiku
Bâki Ayhan T. - Uçan Ayakkabılar
Uğur Aktaş - bizi tartan kolların ikisi
Fahri Güllüoğlu - B ayaz - Y üz


ÖYKÜ
Ömer Ayhan - Küçük Prens
Kerem Işık - Sonra
Cem İnaltong - Zaman: Evrenin Öksüz Çocuğu
Emir Ali - Maskeli Balo


SANDIKTAN
Münevver’den Nâzım’a - İki Mektup


DOSYA
BORGES
Jorge Luis Borges - Önsöz
Zamandizini
Leonor Acevedo de Borges - Georgie
Roger Caillois - J. L. Borges Yapıtında Temel İzlekler
Antonio Tabucchi - Yoksa Olmadı mı Öyle Biri?
Alan Pauls - Borges Etkeni’ne Önsöz
J. L. Borges - Elogio de La Sombra’dan
J. L. Borges - Ernesto Sábato - Düş, Evren, Öykü, Roman Üstüne Söyleşi
J. L. Borges - Osvaldo Ferrari - Borges ve Bellek Üstüne Söyleşi
İlhan Durusel - Kitapçı, Kitapçık, Kitaplık: Öbür Borges
Selahattin Özpalabıyıklar - Türkçede Borges


BABİL KULESİ
Bâki Asiltürk - YKY Şiir Yıllığı 2008 Üstüne Bazı Açıklamalar
Necip Tosun - Hayat ve Deneyim: Sevgi Soysal Öykücülüğü
Ömer Ayhan - Kıyıdaki Kitaplar: Kanun Namına Neyi Anlatmaz?
Cem Uzungüneş - Şiir-Şair, Madde-Ruh
Ramis Dara - Kelebek Düşleri’ni Süsleyen Üç Çiçeğin Ülkemiz ve Türkçemizdeki Bazı Görüntüleri Üzerine
Tamer Gülbek - Necatigil Şiirinin Enerji Kaynakları