Başlangıcın müfredatı
Kütüphanede dizili kitaplar için mutlaka sorulan ‘‘Bunların hepsini okudun mu?’’ sorusu nasıl rahatsız edici bir soruysa, bir derginin yayımlanmasının arefesinden itibaren başlayan ‘‘Niye çıkarıyorsunuz bu dergiyi?’’ sorgulamaları da aynı minval üzeredir. Müfredat, bir yaşında gri demirli bir kütüphanenin raflarına dizili renk renk şömiz ciltlerle kaplı kalın kitapların önünde çekilmiş olan, çocukluğun yarısını özetleyen bir fotoğrafın anısı için çıkarılıyor. Örselenmişlikle, yazıklanmayla, karşı çıkmayla, boyun eğmeyle geçirilmiş başta 12 Eylül olmak üzere tüm darbe dönemlerinde, bir polis baskını duyumu alındığında veya hızlı ve sert yumruklarla çalınan kapıların ardındaki insanların bir yerlere saklamaya, sobada yakmaya çalıştıkları sakıncılı kitapların hatırına çıkarılıyor bu dergi. Arka bahçesine kitapların gömülü olduğunu öğrendiğim evde, o gece boyunca kah bir ağacın köklerine kah bir ölüye benzeterek o kitapları, hayaller kurmanın, nedense sevinmenin ve sancılanmanın ve acı duymanın keşmekeşinde uyku tutmazlıkların hatırı için. Nihayet yüzlerce siyah, kırmızı, mavi kapaklı, bazıları üzerlerinde basıldığı günkü kadar parlak yaldızlı harfler taşıyan, bazılarının basım yerleri, müellifleri, şerhlendirenleri kaybolmuş, eskimez harflerle örülmüş, dedemin göz nuru kitaplarından bana geçemeyen bütün değerlerin önünde saygıyla eğilmek için yayımlanıyor Müfredat.
Müfredat, bir kütüphane hayali kuran, orada Sabahattin Ali ile Gore Vidal’i, Nuri Pakdil ile Italo Calvino’yu, Nâzım Hikmet ile Turgut Uyar’ı, Nietzhche’yle Gazzâlî’yi, Rilke ile Sezai Karakoç’u, Borges ile Emrah Serbes’i aynı rafta düşleyen bütün hurufat ehlinin yükünü sahipleniyor olacak. Bu genişliğin tezahürlerine ilk sayıda da şahit olacaksınız. Elif Yüksekay’ın kaleminden Türk edebiyatının kayıp adalarından Nahid Sırrı Örik’in roman üzerine düşünce ve mülahazalarını; Erasmus von Rotterdam’ın Deliliğe Övgü’sünün döneminin arka planıyla birlikte eleştirisini Yahya Kurtkaya’nın harikulâde anlatımıyla okuyacaksınız. Şakir Kocabaş’ın müellifi olduğu ‘demir leblebi’ kitaplardan biri olan İfadelerin Gramatik Ayrımı’nı Hadi Ensar Ceylan kendine has yorumuyla değerlendiriyor; Abdullah Başaran devrimle hesabı olan İranlı düşünürlerden Daryush Shayegan’ın yıllardır tartışılan Yaralı Bilinç kitabına dair bir yorum sunuyor. Abdullah’ın yazısı bu kitap ve İslam dünyasının modernlikle karşı karşıya kalması bağlamında zevkle takip edilesi değerlendirmelere eşik olabilecek bir yazı. Cihan Aktaş’ın Bir Hayat Tarzı Eleştirisi: İslamcılık ve Neval El Seddavi’nin Sıfır Noktasındaki Kadın kitapları üzerine geniş değerlendirme yazılarının yanı sıra, Frithjof Schuon’un felsefesi hakkında kısa bir yorum denemesini de bulacaksınız sayfalarda. Filme uyarlanmış romanları yazacağımız ‘‘Altyazı’’ ve kitap, okuma, edebiyat ortamları, eleştiri hakkında kısa anektodları barındıran ‘‘Farzımuhal’’ köşeleri ise bir süreklilik arz edecekler. Sayfa kenarlarında yer alan sütunlarda, kısa değerlendirmelerle geçmiş son iki ay içerisinde yayımlanan kitapları takip edebileceksiniz. Arka kapağımızı ise Daniel Pennac üstadımızın okura haklarını bildirdiği bir pano olarak kullanacağız.
Bir de, kapanmasıyla kıymet bilinmezliğin, edebiyat eleştirisinin ne kadar[ının] talep edildiğinin, maddiyatın ne denli işlerimize sirayet etmiş olduğunun sebeplerini ve sonuçlarını da gözler önüne seren kitap eleştiri dergisi Virgül’ün yüklediği okur olma sorumluluğunun da payı büyük Müfredat’ın nüvelerinin oluşmasında, kendilerini saygıyla anıyorum.
M. Fatih Kutan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder